H3N2 Influenza Virus:
H3N2 ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਮੌਸਮੀ ਵਾਇਰਲ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ H3N2 ਤੋਂ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਵਾਇਰਲ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ‘ਚ H3N2 ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ (H3N2 ਬਾਰੇ ਨਵੀਨਤਮ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਤੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਅੰਤਰ-ਮੰਤਰਾਲਾ ਬੈਠਕ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਕੱਲ੍ਹ ਹੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ H3N2 ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਰਾਹਤ
ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੁਚੇਤ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ H3N2 ਫਲੂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਫਲੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਫਲੂ ਦੇ ਦੋ ਮੌਸਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ – ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਓਪੀਡੀ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਅਤੇ ਦਾਖਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਿਗਰਾਨੀ
ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮੀ ਫਲੂ ਦੇ ਸਬ-ਟਾਈਪ H3N2 ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ IDSP ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ H3N2 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ H3N2 ਉਪ-ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ICMR (ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ) ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮੌਸਮੀ ਫਲੂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਮੌਸਮੀ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਬਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ, ਇਲਾਜ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ H1N1 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਾਇਰਲ ਕੇਸ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੇ ਹਨ (H3N2 ‘ਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਡੇਟਾ)
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 9 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ H3N2 ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ 3038 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ 1245, ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ 1307 ਅਤੇ 9 ਮਾਰਚ ਤੱਕ 486 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ 3 ਲੱਖ 97 ਹਜ਼ਾਰ 814 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਫਰਵਰੀ ‘ਚ 4 ਲੱਖ 36 ਹਜ਼ਾਰ 523 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਸਿਰਫ 9 ਦਿਨਾਂ ‘ਚ 1,33,412 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ।
H3N2 ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ? (H3N2 ਲੱਛਣ)
ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਠੰਢ, ਖੰਘ, ਜ਼ੁਕਾਮ, ਬੁਖਾਰ, ਉਲਟੀਆਂ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਟ ਖਰਾਬ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ H3N2 ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੂਜੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
92 ਫੀਸਦੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ, 86 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਖੰਘ, 27 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ, 16 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਨਲੀ ਵਿੱਚ ਘਰਰ ਆਉਣਾ, 16 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਨਿਮੋਨੀਆ ਅਤੇ 6 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਮਿਰਗੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਪਾਏ ਗਏ। 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ 7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।
H3N2 ਕੀ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਾ ਕਰਨਾ
- ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ ਅਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਖੰਘਦੇ ਅਤੇ ਛਿੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਢੱਕੋ।
- ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਨੱਕ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨਾ ਛੂਹੋ।
- ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲਓ।
- ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਹੱਥ ਨਾ ਮਿਲਾਓ।
- ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਨਾ ਥੁੱਕੋ।
- ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਨਾ ਲਓ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ।
- ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
H3N2 ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਦਵਾਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ?
WHO ਦੁਆਰਾ ਉਪ-ਕਿਸਮ H3N2 ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ Oseltamivir ਦਵਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। WHO ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Oseltamivir H3N2 ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਚ1ਐਨ1 ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੌਰਾਨ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਵਾਈ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨਾਮ Tamiflu ਹੇਠ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਇਹ ਦਵਾਈ ਮੁਫ਼ਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।